به نقل از «تسنیم»

جولان خشکسالی در ۹۸ درصد مساحت سیستان و بلوچستان/ حق‌آبه حیاتی هیرمند تأمین نشد

تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۹۰۴۱۷

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: این استان در سال آبی ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ با ۴۰ درصد کاهش بارندگی مواجه شد و اکنون حدود ۹۸ درصد مساحت استان درگیر خشکسالی است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی در سیستان و بلوچستان با افزایش مدت بادهای 120 روزه در شمال این استان همراه بود، تشدید تغییرات اقلیمی تنها به شدت وزش طوفان‌ها و هجوم ریزگردها ختم نمی‌شود، بلکه ضعیف شدن فعالیت مانسون در جنوب استان، دیگر پیامد تغییر اقلیم برای سیستان و بلوچستان بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

تأمین آب شرب پایدار در شرایط خشکسالی و گسترش فقر منابع آبی، اقدامی بسیار حیاتی است که سعی شده این مهم با بسیج کلیه امکانات وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان، در سطح شهرها و روستاهای دارای سامانه آبرسانی انجام شود و تبعات ناشی از نبود منابع آبی پایدار و تنش‌های آبی به حداقل ممکن برسد.

به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، این استان در سال آبی 1401 و 1402 با 40 درصد کاهش بارندگی مواجه شد و اکنون حدود 98 درصد مساحت استان درگیر خشکسالی است.

علیرضا قاسمی، عدم تأمین حق‌آبه حیاتی هیرمند برای چندمین سال متوالی را عاملی برای تشدید مشکلات مردم منطقه سیستان دانست و گفت: این منطقه، طی چند سال گذشته شدیدترین و بیشترین توالی خشکسالی تاریخ خود را می‌گذراند.

وی با اشاره به وضعیت تأمین آب در منطقه سیستان، گفت: اندک آب موجود در چاه نیمه‌ها که صرفاً برای شرب در نظر گرفته شده است با مجموع اقدامات انجام شده پمپاژ، تصفیه و در شبکه توزیع شهرها و روستاها جاری می‌شود و با حمایت دولت، تمام تلاش خادمان مردم در شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان بر آن بوده تا با اقدامات اضطراری و تصویب طرح‌های آبرسانی به هر نحوی، مردم در بحران بی‌آبی گرفتار نشوند.

 وی ادامه داد: در 6 ماه نخست سال جاری نحوه برداشت آب چاه‌نیمه‌ها به دلیل افت سطح آب و از مدار خارج شدن تاسیسات ثابت آبگیری به سکوهای شناور(بارج) تبدیل و با نصب انواع الکتروموتورهای جدید با تمام امکانات آب به تصفیه‌خانه‌ها پمپاژ می‌شود.

قاسمی افزود: هرچند در بازه‌‌های زمانی کوتاه مدت به دلیل بالا رفتن مصرف و همچنین کاهش راندمان پمپاژ به دلیل گرمای شدید هوا بعضاً در نقاطی دچار افت فشار و یا قطع آب می‌شدیم ولی به هر نحوه ممکن با اصلاح شیرآلات، اتصال خطوط شهری و روستایی و اجرای خطوط اضطراری و حتی آبرسانی سیار با کمک سایر دستگاه‌های استان آبرسانی به ساکنان دشت سیستان متوقف نشده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، با بیان اینکه همزمان با حفظ وضعیت موجود برای تامین آب شهر زاهدان و منطقه سیستان، طرح تامین آب اضطراری و استفاده از منابع آب زیرزمینی در دستور کار قرار گرفت، افزود: به گونه‌ای که بر اساس مصوبات صورت گرفته مقرر شد، علاوه بر استفاده از منابع آب زیر‌زمینی دشت حرمک برداشت آب زیرزمینی از هامون هیرمند، محدوده دشتک تا شیله و دشتک تا لواریاب در دستور کار قرار گیرد که چاه‌ها به مرور زمان حفر و فازهای اجرایی در حال تکمیل شدن است.

به گفته وی، در ابتدای سال جاری برداشت‌ها از منطقه حرمک برای شهر زاهدان، به 400 لیتر در ثانیه رسید و عملاً انتقال آب از چاه نیمه‌ها به این شهر 30 درصد کاهش یافت؛ تاسیسات شیرین‌سازی از منابع موجود در شهر با راندمان کامل در مدار بود و همزمان علاوه بر استفاده از آب‌های زیرزمینی دشت زاهدان، با مدیریت شبکه توزیع، اصلاح تعدادی از شیرآلات معیوب کمترین قطع آب یا افت فشار در شبکه شهر زاهدان که حتی پیش از بحرانی شدن وضعیت آب در چاه‌نیمه‌ها در فصل گرم سال با کمبود آب و تنش آبی مواجه میشد، سپری شد.

قاسمی، با اشاره به اقدامات شاخص صورت گرفته در شمال استان (منطقه سیستان)، از اجرای خط انتقال آب هیرمند به قرقری به طول 16 کیلومتر و رفع تنش آبی 310 روستای منطقه هیرمند با پیشرفت فیزیکی100 درصد خبر داد.

وی با اشاره به دیگر اقدامات راهبردی در منطقه سیستان گفت: اتصال خط انتقال 700 میلی‌متر قلعه نو به تصفیه‌خانه روستایی با اعتبار 5 میلیارد تومان، که با افزایش 130 لیتر در ثانیه آب تصفیه‌خانه از خطوط شهری به روستایی همراه شده، همچنین کمک به تامین آب طرح روستایی از طریق خطوط شهری در شهرستان‌های زابل نیمروز و هامون به طوری که 360 لیتر افزایش ظرفیت تامین در روستاها فراهم شده است.

وی افزود: اجرای دایک و تهیه و نصب 4 دستگاه بارج شناور و نصب پمپ و تجهیزات به منظور هدایت آب چاه نیمه شماره 1 و 3 به محل ایستگاه پمپاژ روستایی با اعتبار هزینه شده 10 میلیارد تومان، تکمیل عملیات اجرایی اصلاح و توسعه شبکه آب شرب 45 روستا در قالب طرح جهاد آبرسانی وزارت نیرو، و شروع عملیات اجرایی خطوط انتقال اصلی طرح بازنگری از چاه نیمه تا تصفیه‌خانه و از زهک تا سایت گل‌آباد از جمله اقدامات مهم دیگر شرکت برای پایداری آب این مناطق بوده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، از بهره‌برداری شبکه توزیع و نصب انشعاب‌های آب روستای اومار با کمک خیرین خبر داد و اضافه کرد: رفع تنش آبی تعدادی از روستاهای شهرستان‌های هیرمند، نیمروز و زابل با اجرای خطوط انتقال و تعویض شیرآلات معیوب از دیگر پروژه‌های مهم این شرکت برای ارائه خدمات پایدار به مردم بوده است.

علیرضا قاسمی، با اشاره به اقدامات انجام شده در مرکز استان سیستان و بلوچستان برای تأمین آب و گذر از تنش‌های آبی، از برگزاری 185 مورد مناقصه و استعلام بها در سامانه انتخاب پیمانکار برای حفاری 255 مورد حفر چاه خبر داد و گفت: تاکنون 191 حلقه چاه دستی و دستگاهی حفر شده است و برای 64 مورد پیمانکار انتخاب و در مرحله حفاری قرار دارد.

 وی افزود: تعویض و ارتقا پمپ‌های مستغرق چاه‌های آب شرب منطقه کلچات برای افزایش ظرفیت تامین آب شهر و روستاهای بخش مرکزی خاش، کفشکنی لایروبی و ادامه حفاری 123 حلقه چاه در سطح شهرها و روستاهای استان با اعتبار هزینه شده 25 میلیارد تومان، اجرای 6 کیلومتر خط انتقال با لوله 250 پلی اتیلن و تجهیز دو حلقه چاه به منظور رفع تنش آب شرب شهر پیشین با اعتبار هزینه شده 15 میلیارد تومان انجام شده است.

وی ادامه داد: افزایش ظرفیت تامین آب در شهرهای دچار تنش، سوران و مهرستان با حفر و تجهیز چاه جدید، بهبود وضعیت تامین آب در مجتمع غرب و شرق شهرستان بمپور با حفر چاه جدید در منطقه سر کهوران و نایگون اجرای خطوط انتقال و تکمیل شبکه‌های توزیع روستاهای باقیمانده از دیگر اقدامت انجام شده شرکت برای مقابله با تنش‌های آبی سال 1402 بوده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، تصریح کرد: در مرکز و جنوب استان، تأمین آب این مناطق از منابع زیرزمینی صورت می‌گیرد که با نصب و تجهیز الکتروپمپ‌های جدید و ارتقای تاسیسات پمپاژ و از مدار خارج کردن تاسیسات معیوب، آبرسانی بدون هیچ وقفه ای به شهرها و روستاها در حال انجام است.

وی، از برگزاری 76 فقره مناقصه به منظور تکمیل عملیات اجرایی طرح‌های نیمه تمام و پیشبرد اهداف آبرسانی در سطح استان خبر داد و افزود: از این تعداد 54 مناقصه منجر به عقد قرارداد شده است، که در حال حاضر، برای اجرای طرح‌های آب و فاضلاب بیش از 81 کارگاه در سطح استان فعال است.

قاسمی گفت: در حوزه نوار ساحلی و جنوب استان، عملیات اجرایی و اتصال کامل 350 روستا به سد زیردان در شهرستانهای چابهار، قصرقند و دشتیاری به عنوان مهم‌ترین اقدام این شرکت برای ساکنانی که سال‌ها دغدغه آب را داشتند تکمیل و به بهره‌برداری رسید.

وی افزود: در شهرستان چابهار با پایین ترین شاخص آبرسانی، اکنون از 57 روستای بخش مرکزی 7 روستا شبکه توزیع آن اجرا نشده که در مرحله شروع عملیات اجرایی است، در حال حاضر خطوط فرعی در حال انجام تست و ساخت حوضچه‌ها در حال انجام است. 

وی با بیان اینکه، تاکنون از محل جهاد آبرسانی به میزان 380 کیلومتر لوله‌گذاری در شهرستان چابهار انجام شده است، با اشاره به آخرین وضعیت اجرای شبکه توزیع و خط انتقال مجتمع 8 روستایی فاقد تاسیسات طیس کوپان‌ها گفت: تاکنون شبکه توزیع این روستاها با جمعیت تحت پوشش 5 هزار نفر، به طور کامل اجرا و خط انتقال آن نیز به طول 8 کیلومتر انجام شده است که در مرحله تست و شروع بهره‌برداری قرار دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: 8 دستگاه فیلتر تصفیه آب در محل تصفیه خانه‌های پیر سهراب بند شیر گواز تهیه شده که تاکنون 7 دستگاه در محل مستقرر است، برای پیر‌سهراب عملیات نصب 4 دستگاه تکمیل و در مرحله تست و راه‌‍‌اندازی است؛ برای نصب فیلترهای شیرگواز نیز فونداسیون تکمیل و در مرحله نصب است که پیش بینی می‌شود، تا آذرماه به بهره‌برداری برسد.

قاسمی از اجرای خط انتقال به مجتمع آبرسانی، "فضل الهی" خبر داد و گفت: در راستای اجرای این طرح تاکنون 18 کیلومتر لوله‌گذاری انجام شده است.

وی همچنین از اجرای خط انتقال مجتمع آبرسانی بندینی در شهرستان کنارک خبر داد و گفت: 6.5 کیلومتر حفاری لوله‌گذاری انجام شده است و با اشاره به اجرای خط انتقال و شبکه توزیع مجموعه پزم تیاب و مچان در طرح جهاد آبرسانی گفت: خط انتقال به طول 6 کیلومتر تکمیل و 22 کیلومتر از شبکه اجرا شده و آماده بهره‌برداری است

وی، با اشاره به تکمیل مجتمع هنزم و زیردان شهرستان نیکشهر نیز، گفت: این طرح با پیشرفت 95 درصد در حال اجرا است و پیش بینی می‌شود تا یک ماه تکمیل شود.

قاسمی افزود: همچنین، عملیات احداث مخزن 5 هزار مترمکعبی، سه راهی نگور شهرستان دشتیاری، شروع شده و احداث مخزن دمبدف در مرحله عملیات خاک‌برداری قرار دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان در پایان خاطرنشان کرد: با ابلاغ اعتبارات جدید در سال 1402 از محل‌های مختلف روند آبرسانی به مناطق مختلف استان به منظور ارتقاء شاخص‌های دسترسی و رفع تنش آبی قوت خواهد گرفت.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: محرومیت زدایی سیستان و بلوچستان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان شهرها و روستاها اجرای خط انتقال میلیارد تومان عملیات اجرایی انجام شده منطقه سیستان بهره برداری چاه نیمه ها تصفیه خانه شبکه توزیع رفع تنش آب تأمین آب تامین آب منابع آب تنش آبی آب شرب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۹۰۴۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آبراهه‌های چند صدساله خراسان‌شمالی تشنه برف و باران

ایسنا/خراسان شمالی هنوز بساط خشکسالی در شهرستان‌های خراسان شمالی که روزی سرسبزی آن‌ها زبانزد مردم بوده پهن است. چشمه‌ها، قنات‌ها، مزارع کشاورزی و...خشک و تشنه هستند و باران امسال هم به داد آن‌ها نرسیده است.

قنات یا کاریز در واقع شریان‌های اقتصادی و حیاتی مناطق بیابانی به شمار می‌روند که رابطه منطقی و پایدار با طبیعت دارند، دستاوردی که پیشینیان ما به یادگار گذاشته‌اند تا با بهره‌مندی از آن به آب‌های زیر زمینی ضرر نزنیم.

این شاهکارهای مهندسی ایرانی هر جا که احداث شد، آبادانی آن منطقه را به دنبال داشت و از گذشته‌های دور، قنات‌ها تمدن ساز بوده و همواره با طبیعت همزیستی بسیار خوبی داشته‌اند.

اما موج خشکسالی شدید در این استان سبب شده تا قنات‌ها و چشمه‌های این استان که یک سازند زنده محسوب می شوند سخاوت خود را از دست داده‌اند، حتی چاه‌های مجاز و غیر مجاز نیز با کمبود شدید آب مواجه شده‌اند.

قنات‌ها یکی از منابع تامین کننده‌های آب کشاورزی در این استان به شمار می‌رود و طی سال‌های گذشته در این استان بسیاری از قنات‌ها بر اثر بارندگی حجم آبدهی آن‌ها کاهش یافته و کم آبی قنات‌ها موجب کاهش باردهی مزارع و باغات استان شده است.

کاهش ۳۵ درصدی دبی آب قنات‌ها در استان

سامان محمدی مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: ۶۵۳ رشته قنات در خراسان شمالی وجود دارد که تعدادی از آن‌ها که در مناطق کوهستانی واقع شده از عمق کمتر و آن‌هایی که در مناطق کویری استان قرار دارند از عمق بیشتری برخوردار هستند.

وی افزود: خراسان شمالی یکی از استان‌هایی است که با خشکسالی شدید مواجه است و خشکسالی سبب شده تا قنات‌ها با کاهش دبی آب مواجه شوند.

محمدی ادامه داد: آب قنات‌های استان نسبت به دوره آماری که ۱۰ ساله است ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش پیدا کرده است.

وی با اشاره به بارندگی‌های خوبی که از ابتدای سال جاری تاکنون در این استان اتفاق افتاده است، تاکید کرد: پیش بینی می‌شود آب قنات‌ها در شهرستان‌های بجنورد و راز و جرگلان که عمیق نیستند با بارندگی‌های اخیر تا حدودی جبران شود اما این مشکل در قنات‌های عمیق شهرستان‌های گرمه، جاجرم و اسفراین به علت تغییر اقلیم وجود داشته باشد.

مشروب شدن ۳۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی توسط آب قنات‌ها

این مقام مسئول با بیان اینکه میزان آبدهی این قنات ها به طور میانگین ۷۸ میلیون متر مکعب است، اظهارکرد: تعداد قنات‌های موجود ۳۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان را مشروب می‌کند.

وی توضیح داد: آبدهی قنات‌ها متاثر از بارش برف در بالادست و تغذیه آن‌ها توسط آب خوان‌ها و یا آبرفت‌های رودخانه‌ای است.

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در ادامه بیان کرد: مرمت و کف‌شکنی قنات‌ها یکی از راه‌هایی است که می توان از قنات‌ها استفاده بیشتری کرد و از سوی دیگر استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری سبب می‌شود تا آب قنات‌ها به صورت بهینه مصرف شود.

وی خاطرنشان کرد: مرمت و کف شکنی قنات‌ها نیاز به اعتبار بالایی دارد که اعتبار کافی برای مرمت همه قنات‌ها موجود نیست و از سوی دیگر هزینه بالای اجرای طرح های آبیاری نوین از دیگر چالش‌های پیش روی ما است.

وجود ۳۰ رشته قنات خشک شده در استان

ابراهیمی سرپرست مدیریت مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا، بیان کرد: روند آبدهی قنات‌ها در خراسان شمالی همچنان رو به کاهش است و این امر نیز ناشی از تغییر اقلیم است.

وی تاکید کرد: در واقع منبع تغذیه قنات‌ها در این استان برف است اما متاسفانه برف اثرگذاری طی چند سال گذشته در این استان نباریده که موجب تغذیه قنات‌ها شود. ریزش برف وجود داشته اما ماندگار نبوده است.

ابراهیمی با بیان اینکه خشکسالی در این استان حتی موجب خشک شدن قنات‌ها نیز شده است، گفت: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته از ۶۵۳ رشته قنات موجود در این استان ۴۷۰ رشته قنات فعال و ۱۸۳ رشته نیز به دلایل مختلف غیر فعال بوده که ۳۰ رشته قنات از این تعداد خشک شده اند.

صدور ۴ مجوز چاه به جای قنات در سال گذشته

وحید واسطه معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا بیان کرد: در سال گذشته چهار مجوز چاه به جای قنات توسط این شرکت صادر شده است.

وی افزود: مجوزهای صادر شده به علت کم آبی و یا خشک شدن آب قنات بوده و یا اینکه نقص فنی داشته است.

روند کاهشی میزان بارندگی در استان نسبت به دوره آماری بلند مدت

سید عقیل مرتضوی همچنین در گفت و گو با ایسنا تصریح کرد: میزان بارندگی در سال آبی جاری ۳۱ درصد افزایش یافت و طبق آمار ایستگاه‌های این شرکت در سال آبی جاری حدود ۱۸۶ میلی متر بارندگی ثبت شد که به نسبت مدت مشابه سال گذشته ۳۱ درصد افزایش یافت.

وی ادامه داد: اما میزان بارندگی‌های انجام شده نسبت به دوره آماری بلند مدت روند کاهشی داشته است و از سوی دیگر طبق پیش بینی‌های اداره کل هواشناسی استان دمای هوا دو درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت.

مرتضوی گفت: در واقع هر یک درجه افزایش دما، مصارف را به صورت تصاعدی بالا می‌برد و کاهش میزان بارندگی‌ها نسبت به دوره بلند مدت و افزایش دما سبب می‌شود تا مصرف کنندگان در صورت عدم رعایت الگوی مصرف به زحمت بیفتند.

وی افزود: طی ماه گذشته ۱۲ میلیون متر مکعب آب وارد سدهای استان شده‌ که بیشترین آب وارد شده به سد شیرین دره با مقدار ۶ میلیون متر مکعب بوده است.

۷۷.۲۵ درصد از پهنه استان درگیر انواع خشکسالی

علیرضا گلرخ رئیس گروه هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، گفت: ۷۷.۲۵ درصد از پهنه خراسان شمالی طی یک سال گذشته درگیر انواع خشکسالی بوده است.

به گفته وی، در حال حاضر ۲۷.۶۱درصد از پهنه استان درگیر خشکسالی خفیف، ۲۸.۲۱ درصد درگیر خشکسالی متوسط، ۲۵.۶۴ درصد درگیر خشکسالی شدید و ۵.۸۰ درصد نیز درگیر خشکسالی بسیار شدید بوده است.

گلرخ تصریح کرد: از بین شهرستان‌های استان بام و صفی آباد ۱۰۰ درصد درگیر خشکسالی است.

وی افزود: شهرستان شیروان نیز با ۴۹.۶۷ درصد شرایط بهتری را نسبت به سایر مناطق استان از لحاظ خشکسالی دارد.

انتهای پیام